Linux Dosya İzinleri
Bu yazımızda ise Linux dizin hakları ile ilgili bilgi vereceğim. Linux'ta her kullanıcının grubun ve diğerlerinin izin alanları birbirlerinden farklıdır. Bu izinleri düzenlemek ve değiştirmek için komutlar bulunur.
Yukarıda en başta gördüğümüz d directory ya dizini yani bir klasörü gösterirken - dosya ve l ise sembolik linki nitelendirir. Onun yanındaki rwx yazan bölümleri 3 e bölersek 1. dosya sahibinin 2. grupta kullanıcılarının ve 3. olan diğerlerinin haklarını belirtir. Bu haklardan bahsedecek olursak:
r----> Read yani dosyayı okuma hakkıdır ve 4 değerine sahiptir.
w----> Write yani dosya yazma hakkıdır ve 2 değerine sahiptir.
x-----> Execute yani dosya çalıştırma hakkıdır ve 1 değerine sahiptir.
Yukarıdaki 4,2,1 sayıları önemlidir çünkü hakları belirlerken bu sayıları kullanarak çeşitli izinler verebiliriz.
Hakları belirlemek için kullanacağımız komut chmod komutudur. Mesela aşağıdaki örnekte öncelikle -ls -l komutu ile kimin ne yetkiye sahip olduğunu görebiliriz. İlk başta atalay.py için root'un read(4) ve write(2) hakları varken grup ve diğerlerinin sadece read(4) yetkisi bulunmaktadır. Bunun anlamı root dosyayı okuyup üstüne bir şeyler yazabilirken grup kullanıcıları ve diğerlerinin sadece okuma yetkisi vardır.
Ancak aşağıdaki örnekte gördüğünüz üzere chmod 762 atalay.py yaptığımızda root kullanıcısına read(4) + write(2) + execute(1) = 7 yetkisini verirken grup kullanıcılarına read(4) + write(2) = 6 yetkisi ve diğerlerine write(2) = 2 yetkisi verilmektedir.
Sıradaki örneğimizde ise root ve grup üyelerine read(4) + write(2) + execute(1) = 7 yetkisini verirken diğerlerine sadece write(2) yetkisi veriyoruz. Bunları kendi sisteminize göre tayin edebilirsiniz. Eğer yetkiyi almak isterseniz aynı şekilde chmod 722 atalay.py yaparak grup üyelerinden yetkilerini alabilirsiniz.
Daha detaylı bilgi için https://www.linux.com/learn/understanding-linux-file-permissions sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Yukarıda en başta gördüğümüz d directory ya dizini yani bir klasörü gösterirken - dosya ve l ise sembolik linki nitelendirir. Onun yanındaki rwx yazan bölümleri 3 e bölersek 1. dosya sahibinin 2. grupta kullanıcılarının ve 3. olan diğerlerinin haklarını belirtir. Bu haklardan bahsedecek olursak:
r----> Read yani dosyayı okuma hakkıdır ve 4 değerine sahiptir.
w----> Write yani dosya yazma hakkıdır ve 2 değerine sahiptir.
x-----> Execute yani dosya çalıştırma hakkıdır ve 1 değerine sahiptir.
Yukarıdaki 4,2,1 sayıları önemlidir çünkü hakları belirlerken bu sayıları kullanarak çeşitli izinler verebiliriz.
Hakları belirlemek için kullanacağımız komut chmod komutudur. Mesela aşağıdaki örnekte öncelikle -ls -l komutu ile kimin ne yetkiye sahip olduğunu görebiliriz. İlk başta atalay.py için root'un read(4) ve write(2) hakları varken grup ve diğerlerinin sadece read(4) yetkisi bulunmaktadır. Bunun anlamı root dosyayı okuyup üstüne bir şeyler yazabilirken grup kullanıcıları ve diğerlerinin sadece okuma yetkisi vardır.
Ancak aşağıdaki örnekte gördüğünüz üzere chmod 762 atalay.py yaptığımızda root kullanıcısına read(4) + write(2) + execute(1) = 7 yetkisini verirken grup kullanıcılarına read(4) + write(2) = 6 yetkisi ve diğerlerine write(2) = 2 yetkisi verilmektedir.
Sıradaki örneğimizde ise root ve grup üyelerine read(4) + write(2) + execute(1) = 7 yetkisini verirken diğerlerine sadece write(2) yetkisi veriyoruz. Bunları kendi sisteminize göre tayin edebilirsiniz. Eğer yetkiyi almak isterseniz aynı şekilde chmod 722 atalay.py yaparak grup üyelerinden yetkilerini alabilirsiniz.
Daha detaylı bilgi için https://www.linux.com/learn/understanding-linux-file-permissions sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder